Θεόδωρος Ρούζβελτ

Απ' το Έθνος-Κυνήγι:

Για τον 26ο πρόεδρο των Η.Π.Α. που γράφει αυτές τις γραμμές, τα σαλόνια της Ουάσιγκτον μάλλον αποτελούσαν έναν αναγκαίο πολιτικό συμβιβασμό... Είναι σίγουρο πως αγαπούσε περισσότερο την κάπνα της πρωινής φωτιάς στην κυνηγετική κατασκήνωση, ανακατεμένη με τη μυρωδιά των αλόγων, του καπνού, του καφέ και του δέρματος. Ως Θεόδωρο Ρούσβελτ τον κατέγραψε στις σελίδες της η Ιστορία, αλλά για πολλούς ήταν ο θρυλικός "Τέντι" και για τους φίλους του ο T.R.

Ο Θ. Ρούσβελτ ήταν πολλά πράγματα ταυτόχρονα, έστω κι αν οι περισσότεροι σήμερα τον γνωρίζουν μόνο ως πρόεδρο των Η.Π.Α. την περίοδο που τελείωνε ο 19ος αιώνας και άρχιζε ο 20ός... Πρωτοείδα την εντυπωσιακή προτομή του έξω από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Μανχάταν: έφιππος με τη στολή του καουμπόι, και δίπλα του ένα ζευγάρι Ινδιάνοι, φίλοι, οδηγοί και συνοδοιπόροι στη μεγάλη περιπλάνηση της ζωής του!

Οι ΗΠΑ έχουν μια ισχυρή παράδοση υπαίθριας ζωής και σημαντικών προσώπων που τη βίωσαν με έναν τρόπο συναρπαστικό. Τα πρόσωπα αυτά επηρέασαν και χάραξαν την πολιτική του περιβάλλοντος για κοντά δύο αιώνες τώρα.

Ανήκαν σε μια κοινωνική, πνευματική και οικονομική ελίτ της ανερχόμενης αμερικανικής παντοδυναμίας, γι' αυτό και είχαν την πολυτέλεια να έχουν προσωπική άποψη και βιωματικές εμπειρίες που τους επέτρεπαν να οραματίζονται, να δρουν, και να παίρνουν αποφάσεις που καθόρισαν ριζικά το μέλλον της απέραντης αυτής χώρας.

Η πιο σημαντική προσωπικότητα ήταν αναμφισβήτητα ο πρόεδρος [1901-1909] Θεόδωρος Ρούζβελτ. Κυνηγός, συγγραφέας, φυσιοδίφης, ταξιδευτής, ερευνητής, στρατιώτης, πολιτικός, ιστορικός, τα έζησε σχεδόν όλα στην πολυτάραχη ζωή του...

Περιπλανήσεις...

Γεννήθηκε στα 1858. Ηταν ένα ασθενικό παιδάκι με άσθμα. Γράφτηκε εσώκλειστος στο σχολείο και ασχολήθηκε συστηματικά με την φυσική ιστορία. Ηταν γόνος ιστορικής, πλούσιας και ισχυρής οικογένειας και αυτό του έδωσε τη δυνατότητα να ακολουθήσει λαμπρές σπουδές στο Χάρβαρντ.

Η κυνηγετική του ζωή που ξεκίνησε με τα ελάφια της ανατολικής ακτής, ευτύχησε να αποκτήσει εμπειρίες μοναδικές σε όλα τα μήκη και πλάτη της αμερικανικής ηπείρου και του πλανήτη ολόκληρου. Οταν έχασε την πρώτη γυναίκα του έφυγε για μια μεγάλη περιοδεία στη Δύση, με αρχική πρόθεση να κυνηγήσει βίσονες... Ηταν όμως η εποχή που το μεγάλο κοπάδι είχε ήδη αφανισθεί από τις σκόπιμες "εκτελέσεις" των λευκών κυνηγών και το λιμό που είχε πλήξει τα ζώα.

Ο Ρούσβελτ κατέληξε στα Μπάντλαντς της Ντακότα, όπου επένδυσε σε δύο μεγάλες φάρμες εκτροφής βοοειδών. Ο βαρύς χειμώνας όμως του 1887 σκότωσε πάνω από τα μισά ζώα του, αναγκάζοντάς τον να εγκαταλείψει τη ζωή του καουμπόι!

Στη διάρκεια των περιπλανήσεων είδε με τα μάτια του τις υπερβολές του... επαγγελματικού αφανισμού της άγριας ζωής για λίγο κέρδος και έζησε την υπερεκμετάλλευση της γης από την υπερβόσκηση και την αλόγιστη χρήση των υδάτινων πόρων... Ηταν εμπειρίες που τον βοήθησαν να "χτίσει" μέσα του μια άλλη διαχειριστική άποψη για τη σχέση ανθρώπου και άγριας ζωής.

Το πάθος του ήταν να κυνηγά στις απεραντοσύνες της Δύσης, καβάλα σε άλογο. Στα χρόνια του ήταν επιτρεπτό να κυνηγάς έφιππος οποιοδήποτε θήραμα, συνοδευόμενος από καταδιωκτική αγέλη σκυλιών. Καλπάζοντας με αυτό τον τρόπο κυνήγησε κούγκαρ, λύκους, κογιότ, αρκούδες, λύγκες και ελάφια. Οργωσε τις απεραντοσύνες της Δύσης, της Ντακότα, της Μοντάνα, του Κολοράντο, της Νεμπράσκα, του Ουαϊόμινγκ, πάνω σε ντόπια σκληροτράχηλα άλογα... Προσπαθούσε πάνω από τη σέλα να ακούσει το μακρινό αλύχτισμα των καταδιωκτικών σκυλιών, που στρίμωχναν τα πούμα πάνω σε δένδρα! Το κυνήγι αυτό ήταν χειμωνιάτικο, καθώς οι περιοχές αυτές με τον καθαρά ερημικό χαρακτήρα είχαν πολύ κρύο, αλλά σχετικά ελαφριά χιονοκάλυψη...

Τα θηράματα καταδιώκονταν μέχρι εξαντλήσεως ή μέχρι να ανέβουν σε δένδρο. Τις περισσότερες φορές το "τέλος" ερχόταν με... τη μάχη μεταξύ των σκύλων και του θηράματος που καταδίωκαν. Ηταν ένα κυνήγι ακριβώς στα πρότυπα της παραδοσιακής γαλλικής Βενερί, στην πιο αυθεντική, πιο άγρια, πιο δύσκολη και πιο ελεύθερη... αμερικάνικη έκδοση.

Πρωτοπόρος...

Ο Ρούσβελτ ανέβηκε στα Βραχώδη Ορη, κυνηγώντας αγριόγιδα, αγριοπρόβατα, ελάφια και αρκούδες σε πολυήμερες κυνηγετικές "εκστρατείες" στο Κολοράντο...

Το 1909 οργάνωσε ένα τεράστιο και πολυετές σαφάρι στην Ανατολική Αφρική. Το χρηματοδότησε από τη δημοσίευση των γραπτών του και από τα μουσεία για τα οποία θήρευε τα ζώα. Είχε οδηγό του τον φημισμένο Κάνιγαμ. Κάποια περίοδο συγκυνήγησε και με τον Σελού, τον διασημότερο κυνηγό της Μαύρης Ηπείρου.

Εφερε πίσω ταξινομημένα περίπου 11.000 ζώα, έντομα και ερπετά για ταρίχευση, από τα οποία περίπου τριακόσια μεγάλα θηλαστικά. Είχε πάρει μαζί του τέσσερις τόνους αλάτι [!] για να τα συντηρήσει.

Ο όγκος των τροπαίων ήταν τόσο μεγάλος που πήρε χρόνια για να συντηρηθούν. Τη συλλογή αυτή την παραχώρησε στο Σμιθσόνιαν και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, ενώ μεγάλες συμφωνίες ανταλλαγών έγιναν μεταξύ των μουσείων, λόγω του όγκου των εκθεμάτων.

Ο Τ.Ρ. έμεινε στην ιστορία σαν ο "διαχειριστής" πρόεδρος. Στη διάρκεια της προεδρίας του ίδρυσε και στελέχωσε την Υπηρεσία Δασών, ίδρυσε 4 κυνηγετικές ρεζέρβες, 150 εθνικά δάση, 5 εθνικά πάρκα, 51 ομοσπονδιακά πάρκα προστασίας πουλιών και 18 μνημεία της Φύσης. Με την υπογραφή του πέρασαν σε καθεστώς προστασίας περίπου ένα...δισεκατομμύριο στρέμματα γης! Εχοντας ως κυνηγός διαμορφώσει μια προσωπική διαχειριστική άποψη για τη φύση και την άγρια ζωή, την κατέγραφε θαρραλέα σε κάθε ευκαιρία. Είχε αποκτήσει βαθύτατη γνώση της φυσικής ιστορίας και είχε γίνει έτσι αποδεκτός από όλους του επιστημονικούς κύκλους της εποχής του. Εζησε σε μια δυναμική και γεμάτη γεγονότα περίοδο για τα αμερικανικά κυνήγια, στα οποία υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας και "πρωταγωνιστής", επηρεάζοντας την ανάπτυξή και την εξέλιξη των κυνηγετικών ηθών.

Ο Θ. Ρούσβελτ πρόσφερε στο κυνήγι και στην άγρια ζωή περισσότερα από κάθε άλλον Αμερικανό στην Ιστορία, ενώ τα νομοθετήματα και η φιλοσοφία που εξέπεμπαν, απετέλεσαν τον πυρήνα της περιβαλλοντικής νομοθεσίας διεθνώς. Το τέλος για τον Θεόδωρο Ρούσβελτ ήρθε σχετικά νωρίς, από επιπλοκές της ελονοσίας που άρπαξε σε κάποιο ταξίδι του! Πέθανε ήσυχος, γιατί ως πολιτικός, ως πρόεδρος, ως κυνηγός και άνθρωπος της φύσης, τίμησε την υπογραφή του και άφησε "παρακαταθήκες" σε μια εποχή που τίποτε δεν ήταν εύκολο.

Οι φίλοι του ήταν σίγουροι πως στο τελευταίο του όνειρο θα έβλεπε κάποιο κυνήγι στις πεδιάδες της Ντακότα...

ΝΙΚΟΣ ΚΡΑΛΛΗΣ