Απολογισμός μιας 25ετίας στη βρετανική ΜΚΟ RSPB
Ο απολογισμός του Mark Avery Δ/ντη Διατήρησης της RSPB συνοψίζεται στα παρακάτω λόγια:
Το 1986, η φύτευση ορεινών περιοχών με κωνοφόρα ήταν το μεγάλο στοίχημα άσκησης επιρροής για το RSPB και όντως καταφέραμε να πείσουμε την κυβέρνηση Θάτσερ... Αυτή η νίκη έσωσε τεράστιες περιοχές της ορεινής Βρετανίας από οικολογική καταστροφή και μου δίδαξε μαθήματα για την επιτυχημένη άσκηση επιρροής (λόμπυ) που ποτέ δεν ξέχασα - αν μη τι άλλο πόσο διασκεδαστικό είναι να πείθεις την κυβέρνηση να δράσει.
Η δύναμη της κυβέρνησης είναι τεράστια στα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Η δική μου στιγμή του Ιανού - κοιτάζοντας εμπρός προς τη γεωργία και πίσω προς τα πουλιά
Mark Avery. Είκοσι πέντε χρόνια στην RSPB έχουν φέρει πολλές νίκες για τη διατήρηση, αλλά υπάρχουν κρίσιμες μάχες που πρέπει να δοθούν
Οι πολιτικοί έχουν τη δύναμη να κάνουν τη γεωργία φιλικότερη για την άγρια πανίδα, βοηθώντας είδη όπως η σιταρήθρα. Φωτογραφία: RSPB
Ζω μία «στιγμή του Ιανού" - κοιτώντας πίσω τα 25 χρόνια στο RSPB, ενώ ταυτόχρονα κοιτώ μπροστά στην εύρεση νέων τρόπων υπεράσπισης της φύσης.
Το 1986, η φύτευση ορεινών περιοχών με κωνοφόρα ήταν το μεγάλο στοίχημα άσκησης επιρροής για το RSPB και όντως καταφέραμε να πείσουμε την κυβέρνηση Θάτσερ να αλλάξει το γελοίο φορολογικό καθεστώς, που ενθάρρυνε τη φύτευση του λάθος είδους δέντρου στα λάθος μέρη. Αυτή η νίκη έσωσε τεράστιες περιοχές της ορεινής Βρετανίας από οικολογική καταστροφή και μου δίδαξε μαθήματα για την επιτυχημένη άσκηση επιρροής που ποτέ δεν ξέχασα - αν μη τι άλλο πόσο διασκεδαστικό είναι να πείθεις την κυβέρνηση να δράσει.
Η δύναμη της κυβέρνησης είναι τεράστια στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Ο σχεδιασμός ελέγχων, οι επιδοτήσεις των αγροτών, η χρηματοδότηση της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, η χορήγηση αδειών γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, η απαγόρευση των απορρίψεων στη θάλασσα, έχουν ελάχιστη σχέση με την «μεγάλη κοινωνία» του Ντέιβιντ Κάμερον και έχουν να κάνουν τα πάντα με την αποτελεσματική διακυβέρνηση.
Ακόμα κι αν πρέπει να υπομείνουμε μία "μικρή κυβέρνηση" χρειαζόμαστε "μεγάλους" υπουργούς να αναλάβουν δράση. Με τα χρόνια, οι υπουργοί περιβάλλοντος έρχονται και παρέρχονται, και είναι λίγοι αυτοί που έχουν βαθειά γνώση ή ενθουσιασμό για τη δουλειά τους. Αναμφισβήτητα κορυφαίοι υπήρξαν δύο πολιτικοί που από άλλες απόψεις δεν γινόταν να είναι πιο διαφορετικοί μεταξύ τους - οι John Gummer και Michael Meacher. Σε αντίθεση με τους πολιτικούς του σήμερα, ήταν πρόθυμοι να θέσουν στόχους για την ανάκαμψη της άγριας πανίδας. Και οι δύο είχαν πάθος για την άγρια πανίδα. Και οι δύο έφεραν αποτέλεσμα. Το ίδιο θα μπορούσαν να κάνουν και οι σημερινοί, Caroline Spelman και Richard Benyon, με την προϋπόθεση ότι θα έχουν το χρόνο. Πολλοί από μας που εργαζόμαστε για τη φύση ελπίζουμε πως θα επιβιώσουν μελλοντικών ανασχηματισμών για ικανό χρόνο ώστε να αξιοποιήσουν το καλό τους ξεκίνημα.
Και γιατί να μην ξεκινήσουν απ' τη γεωργία; Κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο RSPB, η μαζική μείωση του πληθυσμού των άλλοτε κοινών πουλιών των γεωργικών εκτάσεων υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικό θέμα. Τα παιδιά μου βλέπουν λιγότερο απ' το μισό αριθμό σιταρήθρας και καλημάνας από ό, τι εγώ στην ηλικία τους. Ωστόσο, η επόμενη γενιά μπορεί να περιμένει να είναι υγιέστερη, πλουσιότερη, να απολαμβάνει καλύτερη εργασιακή προστασία και να εργάζεται λιγότερες ώρες (αν και μάλλον για περισσότερα έτη). Γιατί ένα πλουσιότερο περιβάλλον δεν θεωρείται ως ουσιαστικό μέρος της προόδου; Κάθε τόπος που χάνει τη φύση του είναι ένας άρρωστος τόπος - και είναι η πηγή της τροφής μας.
Έντεκα χρόνια πριν, το RSPB αγόρασε ένα αγρόκτημα στο Cambridgeshire. Οι αποδόσεις των σιτηρών έχουν αυξηθεί και ο αριθμός των πτηνών έχει απογειωθεί - οι σιταρήθρες τετραπλασιάστηκαν σε αριθμό και οι καλημάνες ξαναήρθαν να φωλιάσουν. Άρα δεν είναι και τόσο δύσκολο - ανάλογες επιτυχίες θα μπορούσαν να αναπαραχθούν σε ολόκληρη την ύπαιθρό μας, αλλά δεν συμβαίνει επειδή οι αγρότες είναι μια συντηρητική ράτσα και διαδοχικές κυβερνήσεις μοιάζουν απρόθυμες να δώσουν στον αγροτικό κλάδο, τη σωστή ώθηση. Συχνά το εμπόδιο είναι η Εθνική Ένωση Αγροτών (NFU).
Κατέληξα να βλέπω την NFU ως μια απολύτως αντι-περιβαλλοντική οργάνωση. Σχεδόν σε κάθε ευκαιρία η NFU θα επιλέξει τη λύση που θα βλάψει το περιβάλλον - δεν υποστηρίζει ένθερμα τα μέτρα περιορισμού των αερίων του θερμοκηπίου, προς όφελος των βιοκαυσίμων, αντιτάσσεται στην βελτίωση της αποτελεσματικότητας των γεωργικών επιδοτήσεων, στην πάταξη της χρήσης φυτοφαρμάκων και θέλει τα μέλη της να πραγματοποιήσουν αυτό που θα αποτελέσει μία αναποτελεσματική σφαγή των ασβών. Η NFU στερείται μιας συνεκτικής άποψης περί του μέλλοντος της γεωργίας εκτός του ότι οι επιταγές πρέπει να συνεχίσουν να έρχονται (από τον φορολογούμενο).
Οι πολιτικοί έχουν τη δύναμη να καταστήσουν τη γεωργία πιο φιλική προς την άγρια πανίδα. Η ομάδα της Spelman θα μπορούσε να κάνει τώρα ασήμαντες αλλαγές στις φιλικές προς την άγρια πανίδα επιδοτήσεις και να αποκομίσει μεγάλα οφέλη γι' αυτήν (την άγρια πανίδα). Τα χωράφια μας θα μπορούσαν και πάλι να γίνουν πλουσιότερα σε έντομα, λουλούδια και κελαηδίσματα. Τότε τα 60 εκατομμύρια ανθρώπων που καταβάλλουν τις αγροτικές επιδοτήσεις θα απολαύσουν μεγαλύτερη αξία από τις 100.000 αγροτικές οικογένειες που τα λαμβάνουν.
Εάν η υπουργική ομάδα σφάλει ποιός θα τους ζητήσει ευθύνες; Οργανισμοί όπως ο Natural England έχουν στειρωθεί, φιμωθεί και δεθεί. Είναι πλέον εκτός. Το Nature Conservancy Council στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ηγήθηκε της διαβούλευσης για τη δασοκομία και ως πρόσφατα, στα τέλη της δεκαετίας του 1990 η English Nature εξάσκησε επιρροή ώστε η επιστημονική κοινότητα να διαμορφώσει τις αποφάσεις σχετικά με τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες. Μην περιμένετε τέτοια ηγεσία και κριτικό σχολιασμό στο μέλλον. Τώρα είναι η ώρα των ΜΚΟ να πάρουν το λόγο για το πώς απειλείται η φύση και που έχει αποτύχει η κυβέρνηση.
Η Επιτροπή Δασοπονίας, για παράδειγμα, έχει κατά πολύ αλλάξει από τις πρώτες μου μέρες στο RSPB, αλλά οι αρμοδιότητές της εξακολουθούν να την αναγκάζουν να δρά στις περισσότερες περιπτώσεις σαν μια εμπορική εταιρεία ξυλείας. Χρειαζόμαστε μια υπηρεσία δασών και άγριας πανίδας η οποία θα φροντίζει για το καλό των δασών μας, της άγριας πανίδας τους, το τοπίο και ψυχαγωγική τους αξία. Πόσο πρέπει να περιμένουμε μέχρι οι πολιτικοί μας να κάνουμε κάτι γι 'αυτό, αναρωτιέμαι;
Οι απειλές για τη φύση προέρχονται από όλους μας - αλλά μεσολαβούν οι κυβερνητικές πολιτικές, οι αποφάσεις δαπανών και οι ρυθμίσεις. Οι τίγρεις και οι σιταρήθρες έχουν γίνει πιο σπάνιες λόγω του τρόπου που ζούμε σε αυτόν τον πλανήτη - χρήση βιοκαυσίμου στα αυτοκίνητά μας, κατανάλωση πάρα πολύ κρέατος από ζώα που έχουν τραφεί με σιτηρά και απομύζηση των πόρων του πλανήτη πολύ γρήγορα και πολύ απρόσεκτα. Είναι σπάνιο κάποιος να πυροβολήσει μια σιταρήθρα ή να πατήσει τη φωλιά της αλλά η υπερκατανάλωση μας οδηγεί στη μείωση των ειδών με μεγαλύτερη βεβαιότητα από ένα άνθρωπο με όπλο.
Η δική μου "στιγμή του Ιανού" με βρίσκει να κοιτώ με ικανοποίηση πίσω τις μάχες που κερδίθηκαν - έστω και αν ο πόλεμος είναι ακόμα αμφίρροπος - και μπροστά το μέλλον με συγκρατημένη αισιοδοξία.
Ο Mark Avery παραιτήθηκε από τη θέση του διευθυντή διατήρησης του RSPB στα τέλη Απριλίου, μετά από 25 χρόνια στο RSPB. Το τελευταίο του βιβλίο είναι το Blogging for Nature.