Στον αέρα η βάση δεδομένων για τα ζώα συντροφιάς

Τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας είναι γνωστά σε όλους: ταχύτητα, ευκολία, γρήγορη πρόσβαση, επικοινωνία, διαχείριση μεγάλου όγκου πληροφοριών… Υπάρχουν ωστόσο και ελάχιστοι που μπορούν να φτιάξουν μια διαδικτυακή βάση δεδομένων με τίποτε από αυτά. 

Το οξύμωρο το κατάφερε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: δημιούργησε –με κρατική δαπάνη– μια δύσχρηστη ηλεκτρονική υπηρεσία για κάτι απλό αλλά εκ φύσεως σημαντικό, πετώντας σε ένα «τρύπιο βαρέλι» τα χρήματα δεκάδων χιλιάδων φιλόζωων που ταυτοποίησαν με μικροτσίπ τα κατοικίδιά τους προκειμένου να μπορούν να τα βρουν αν χαθούν ή κλαπούν. 

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η ηλεκτρονική σήμανση των ζώων συντροφιάς με τα λεγόμενα μικροτσίπ έγινε υποχρεωτική με νόμο το 2003. Σκοπός του νομοθέτη ήταν να περιορίσει, από τη μία, τον αριθμό των ζώων που καταλήγουν αδέσποτα από ανεύθυνους ιδιοκτήτες και, από την άλλη, να βοηθήσει τα ζώα να επανασυνδεθούν με τους ανθρώπους που έχουν την ευθύνη τους αν χαθούν ή κλαπούν. Υπεύθυνος για τη φύλαξη του μοναδικού 15ψήφιου αριθμού (μικροτσίπ) ήταν ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος. 

Το 2014 ο νέος νόμος για τα ζώα συντροφιάς (ν. 4235) άλλαξε τα πράγματα. Η βάση δεδομένων που διατηρούσαν οι κτηνίατροι επί 12 συναπτά έτη, χωρίς να επιβαρύνουν «ούτε με σεντς του ευρώ τον κρατικό προϋπολογισμό», πέρασε με «φασιστικό τρόπο» –όπως καταγγέλλει η πρόεδρος του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου, Αθηνά Τραχήλη– στην αρμοδιότητα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. 

Από τότε, εννέα στους δέκα κτηνιάτρους σηκώνουν τα χέρια ψηλά, αφού τους είναι δύσκολο –αν όχι αδύνατο– να καταχωρίσουν νέα μικροτσίπ στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΑΤ, να δηλώσουν ότι κάποιο κατοικίδιο χάθηκε, να διαπιστώσουν αν αυτό εντοπίστηκε από άλλον συνάδελφό τους ή, πάλι, να το σβήσουν από τα αρχεία λόγω θανάτου. 

Ακόμη και ο δέκατος, που έχει ευχέρεια με την τεχνολογία, χρειάζεται ώρες ολόκληρες για να τα καταφέρει, αφού «τις περισσότερες φορές το σύστημα δεν λειτουργεί». Το αποτέλεσμα, όπως εξηγεί η κ. Τραχήλη, είναι να εμφανίζονται οι κτηνίατροι ασυνεπείς στους πελάτες τους χωρίς να φταίνε. Και αυτό γιατί παρά το γεγονός ότι πληρώνουν 30-40 ευρώ για να σημάνουν ηλεκτρονικά το κατοικίδιό τους, αυτό «μπορεί να χαθεί και να μην μπορεί να βρεθεί». 

 «Αν η καταγραφή στη βάση δεδομένων δεν γίνεται άμεσα, εύκολα και χωρίς εμπόδια και αν η αρχή που διαχειρίζεται τη βάση δεν είναι άξια εμπιστοσύνης, τότε η ηλεκτρονική ταυτότητα δεν έχει λόγο ύπαρξης», ξεκαθαρίζει η πρόεδρος της Πανελλήνιας Φιλοζωικής Ομοσπονδίας, Ειρήνη Μολφέση. Τονίζει πως «σε Γερμανία, Ολλανδία και Βέλγιο οι βάσεις δεδομένων λειτουργούν όλο το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο». 

Ατομική Ταυτότητα 

Για να καταδείξει τη σημαντικότητα του μικροτσίπ, που αποτελεί την «ατομική ταυτότητα κάθε ζώου», το χαρακτηρίζει το «καλύτερο εργαλείο για την επανασύνδεση ενός χαμένου ζώου με τον ιδιοκτήτη του, που επιβεβαιώνει ότι τα εμβόλια που αναφέρονται στο βιβλιάριο υγείας αντιστοιχούν όντως στο συγκεκριμένο ζώο, ταυτοποιεί τον πραγματικό ιδιοκτήτη αν το ζώο κλαπεί, αποκαλύπτει αυτόν που το εγκατέλειψε και αποδεικνύει την ταυτότητα του ζώου σε περίπτωση που αυτό έχει κακοποιηθεί η σκοτωθεί». Αλλά αυτά αποτελούν μάλλον ψιλά γράμματα για τους αρμόδιους του υπουργείου. 

Το ίδιο ισχύει προφανώς και για το γεγονός ότι η νέα διαδικτυακή βάση δεδομένων αποκλείει κτηνιάτρους μεγαλύτερης ηλικίας (ποσοστό περίπου 40%), που δεν έχουν επαφή με την τεχνολογία στη δουλειά τους, αλλά και κτηνιάτρους που ζουν και εργάζονται σε απομακρυσμένα νησιά, όπου δεν υπάρχει Ίντερνετ, εξηγεί η κ. Τραχήλη, η οποία επισημαίνει ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης απαγορεύει στους κτηνιάτρους να λειτουργήσουν τη δική τους βάση δεδομένων, «η οποία ήταν διαδικτυακή, πιστοποιημένη με ISO και προσβάσιμη 24 ώρες το 24ωρο σε κτηνιάτρους αλλά και ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς». 

Μάλιστα, άλλοι κτηνίατροι επισημαίνουν στο «Π» πως η online υπηρεσία του Κτηνιατρικού Συλλόγου που επικαιροποιούσε –σε μηνιαία βάση– τις λίστες με τα μικροτσίπ ζώων που χάθηκαν ή βρέθηκαν και βοήθησε πολλά κατοικίδια να ξανασμίξουν με τις οικογένειές τους, δεν υπάρχει πια. 

Το πλέον εντυπωσιακό είναι ότι οι δημιουργοί του αλαλούμ παραπέμπουν κτηνιάτρους και πελάτες στον Πανελλήνιο Κτηνιατρικό Σύλλογο για όποιο πρόβλημα ανακύψει. Η φράση «δεν ξέρουμε, μιλήστε με τον Κτηνιατρικό Σύλλογο» είναι η μόνιμη επωδός. 

 

Το ΑΦΜ και η… φορολογία 

«Κατά παράβαση του νόμου και χωρίς να αναφέρεται σε καμία υπουργική απόφαση, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης μας ζητά να παίρνουμε το ΑΦΜ, τον αριθμό δελτίου ταυτότητας και στοιχεία προσωπικών δεδομένων των πελατών μας για να τα καταχωρήσουμε στο μικροτσίπ του κατοικίδιού τους», επισημαίνει η κ. Τραχήλη, η οποία δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να φορολογηθούν στο άμεσο μέλλον και τα κατοικίδια! Το αποτέλεσμα είναι να εξηγούν ξανά και ξανά στον καθέναν από τους πελάτες ξεχωριστά τον λόγο για τον οποίο θέλουν τα συγκεκριμένα στοιχεία, με τη συντριπτική πλειονότητα να αρνείται να τα δώσει και τελικά να μη βάζει μικροτσίπ στο κατοικίδιο. 

Αποτέλεσμα; «Να σταματήσει στην πράξη η σήμανση και καταγραφή των δεσποζόμενων ζώων, κάποια εκ των οποίων καταλήγουν αδέσποτα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την προστασία της ευζωίας των ζώων και την προάσπιση της δημόσιας υγείας». Με απλά λόγια, οι εμπνευστές αυτού του σχεδίου ακυρώνουν στην πράξη τους λόγους για τους οποίους ξεκίνησε το μέτρο της ηλεκτρονικής ταυτοποίησης των ζώων συντροφιάς, για να εξασφαλίσει στοιχεία (ΑΦΜ, ημερομηνία γέννησης και αριθμό ταυτότητας) που στην τελική δεν έχει το δικαίωμα ούτε επιθυμεί να ελέγξει αν είναι αληθή. 

 

«Βρείτε τους παλιούς» 

Κι ενώ επικρατεί το απόλυτο μπάχαλο με τα ζώα συντροφιάς που αποκτήθηκαν πρόσφατα, το ίδιο συμβαίνει και με δεκάδες χιλιάδες κατοικίδια που ταυτοποιήθηκαν πριν από χρόνια. Οι κτηνίατροι καλούνται να βρουν παλιούς ιδιοκτήτες –ακόμη κι αν δεν είναι πλέον πελάτες τους– για να καταγράψουν τα συγκεκριμένα στοιχεία, «αν θέλουν να ισχύει το μικροτσίπ» που πλήρωσαν πριν από χρόνια. 

Ωστόσο, ακόμη κι αν δώσεις τα στοιχεία που απαιτούνται οικειοθελώς, ουδείς και τίποτα δεν μπορεί να σου διασφαλίσει πως τα χρήματα που κατέβαλες με αντάλλαγμα αυτή την υπηρεσία θα πιάσουν τόπο. Το «Π» ήλεγξε δειγματοληπτικά τα μικροτσίπ τεσσάρων σκύλων και βρήκε στη βάση δεδομένων του ΥΠΑΑΤ μόνο τα δύο από αυτά. Τα υπόλοιπα «χάθηκαν» από τα κατάστιχα του υπουργείου, άγνωστο πώς (!), ενώ η ιδιοκτήτριά τους είχε βεβαιωθεί ότι και τα τέσσερα ήταν καταχωρημένα στα αρχεία του Κτηνιατρικού Συλλόγου. 

Ενώ ο νόμος τιμωρεί με πρόστιμο 300 ευρώ όσους παραλείψουν να σημάνουν και να καταγράψουν εμπρόθεσμα το ζώο συντροφιάς ή να δηλώσουν την απώλειά του, για τη συγκεκριμένη υπηρεσία του υπουργείου –η οποία αποδεικνύεται για πολλοστή φορά κατώτερη των περιστάσεων– δεν υπάρχει η παραμικρή κύρωση. Για την ακρίβεια, ουδείς ασχολείται. «Το τελευταίο νομοθέτημα σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων είναι λάθος εκ του αποτελέσματος. Απαιτείται η άμεση επικαιροποίησή του και η δημιουργία νέου, προς όφελος ζώων και ανθρώπων», καταλήγει η κ. Τραχήλη. 

Ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να ακυρώσει την απόφαση μεταφοράς και λειτουργίας της βάσης δεδομένων από το ΥΠΑΑΤ.