Στις δεκαετίες που προηγήθηκαν οι βουνίσιες "επικράτειες" της ορεινής πέρδικας άλλαξαν και συνεχίζουν να αλλάζουν σε μια κατεύθυνση που δεν ευνοεί το είδος, γιατί οι αλλαγές αντιστρατεύονται τις βιολογικές απαιτήσεις των πληθυσμών της.

Πρόκειται κυρίως για όλες αυτές τις ραγδαίες αλλαγές που συντελέσθηκαν στις δεκαετίες του '60 και του '7Ο, όταν ολόκληρες τοπικές κοινωνίες ξεριζώθηκαν από τα ορεινά χωριά, και μαζί τους ένας ολόκληρος τρόπος για να ζεις "ξεκληρίστηκε" από τη μνήμη των ανθρώπων.

Η αστυφιλία και η μετακίνηση των ορεινών πληθυσμών προς τα χωνευτήρια των πόλεων όχι μόνο δεν παραχώρησε περισσότερο ζωτικό χώρο στις πέρδικες όπως θα νόμιζαν... οι θεωρητικοί της "παρθένου φύσης", αλλά αντιθέτως ανέτρεψε τα φυσικά ισοζύγια εις βάρος της.

Με το φευγιό των ανθρώπων, εγκαταλείφθηκαν δια παντός οι παραδοσιακές μορφές ορεινής γεωργίας και κτηνοτροφίας. Οι πεζούλες, οι αναβαθμίδες και οι μικροκαλλιέργειες που πρόσφεραν τροφή στην πέρδικα δεν υπάρχουν πια...

Η ποιμενική κτηνοτροφία των αιγοπροβάτων που διατηρούσε υγιή τα αλπικά λιβάδια και ανοιχτές τις εκτάσεις με τη χαμηλή βλάστηση, συρρικνώθηκε.

Οι φυσικές πηγές και οι γκιόλες που τύχαιναν ανθρώπινης φροντίδας, έχουν σήμερα ή στερέψει ή εγκαταλειφθεί.

Γί αυτό, ο κυνηγός που θα βρεθεί να αγναντεύει σήμερα τον κόσμο της πέρδικας, στην ουσία κοιτάει... το ΧΡΕΟΣ του απέναντι της.

Η Κυνηγετική Ομοσπονδία Στερεάς Ελλάδας αναπτύσσει τα τελευταία χρόνια συνδυασμένες δράσεις για τη βελτίωση των όρων της ζωής της ορεινής πέρδικας και την αναβάθμιση των βιοτόπων της, ανταποκρινόμενη σε αυτό το χρέος, όπως ακριβώς το αντιλαμβάνονται οι κυνηγοί μέλη της.

  1. Καταμετρήσεις επί του πεδίου

    Alectoris graeca

    Από το 2003 κιόλας, το επιστημονικό προσωπικό της Ομοσπονδίας, οι θηροφύλακες και επιλεγμένα "συνεργεία" των κατά τόπους κυνηγετικών συλλόγων, καταμετρούν τους πληθυσμούς της ορεινής πέρδικας σε 160 δειγματοληπτικές περιοχές της Στερεάς.

    Οι καταμετρήσεις γίνονται δυο φορές το χρόνο: αρχές Άνοιξης η πρώτη και τον Αύγουστο πριν την έναρξη της κυνηγετικής σεζόν η δεύτερη.

    Τα συνεργεία "χτενίζουν" τις δειγματοληπτικές επιφάνειες που κατανέμονται σε όλα τα υψόμετρα και σε όλους τους τύπους βιοτόπων, ενώ τα στοιχεία αποθηκεύονται και επεξεργάζονται από την επιστημονική ομάδα της Δ' Κ.Ο.Σ.Ε., παρέχοντας μια πλήρη εικόνα για την κατάσταση και τη διακύμανση του πληθυσμού της πέρδικας.

    Πρόκειται για την μακροβιότερη καταμέτρηση που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας για όλα τα είδη της πανίδας, και τα αποτελέσματα της είναι αυτά που θα χρησιμοποιηθούν για την αντίκρουση των ψευδεπίγραφων "μελετών" της Ορνιθολογικής, όσον αφορά τη μάχη για τις Ζ.Ε.Π.

  2. Εκτροφή και απελευθέρωση

    Alectoris graeca

    Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται τα δυο τελευταία χρόνια η εκτροφή, προσαρμογή και απελευθέρωση ορεινών περδίκων σε διάφορες περιοχές της Δ' Κ.Ο.Σ.Ε.

    Είναι μια πρωτοποριακή προσπάθεια που δεν έχει αναληφθεί πουθενά αλλού στην Ευρώπη, καθώς μέχρι πρότινος η οργανωμένη εκτροφή της Alectoris graeca graeca εθεωρείτο αδύνατη.

    Κι όμως με επίκεντρο το εκτροφείο του Καρπενησίου, μέχρι στιγμής έχουν με επιτυχία απελευθερωθεί σε κατάλληλους βιότόπους εκατοντάδες ορεινές πέρδικες, απόλυτα ταυτοποιημένες - με τη μέθοδο της γενετικής εξέτασης - πως πρόκειται για γνήσιες "γκρέκα" και όχι για υβρίδια.

    Για την καλύτερη προσαρμογή των πουλιών πριν την απελευθέρωση, η Ομοσπονδία κατασκεύασε δίκτυο ορεινών κλωβών, που μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι και 600 πέρδικες ταυτόχρονα ο κάθε ένας.

    Alectoris graeca

    Εκεί παραμένουν για δυο περίπου μήνες τα πουλιά, ώστε να εξοικειωθούν με το περιβάλλον του βουνού πριν απελευθερωθούν.

    Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, η Δ'Κ.Ο.Σ.Ε. διατηρεί και λυόμενους κλωβούς χωρητικότητας 100 περίπου πουλιών, που εξαιτίας της ελαφριάς κατασκευής τους μπορούν να αποσυναρμολογηθούν και να μεταφερθούν σε οποιοδήποτε σημείο του προσφερόμενου βιότοπου.

    Μετά την απελευθέρωση των περδίκων, οι κλωβοί αυτού του τύπου απομακρύνονται, ώστε να μην παραμείνει καμία μόνιμη αλλοίωση στο βιότοπο...

  3. Παρακολούθηση με πομπούς

    Alectoris graeca

    Πριν την απελευθέρωση των ορεινών περδίκων, σε πολλά από τα πουλιά τοποθετούνται πλέον μικροί πομποί, ώστε το επιστημονικό επιτελείο της Ομοσπονδίας να μπορεί να ελέγχει τις μετακινήσεις τους, τα ποσοστά επιβίωσης τους σε κάθε περιοχή, καθώς και τις ενδεχόμενες απώλειες από τους άρπαγες.

    Αυτή τη στιγμή, η μέθοδος της ραδιοπαρακολούθησης των κοπαδιών που έχουν σχηματισθεί, εμπλουτίζει την "τεχνογνωσία" της Ομοσπονδίας και αξιοποιείται ώστε να βελτιωθεί η προσπάθεια εκτροφής, προσαρμογής και απελευθέρωσης της ορεινής πέρδικας, στο σύνολο της...

  4. Γενετική ταυτοποίηση

    Στην προσπάθεια του κόσμου των κυνηγών να υπερασπιστεί και να διαχειριστεί με τον πιο υπεύθυνο τρόπο τους πληθυσμούς της ορεινής πέρδικας, υπήρξε "σταθμός" και η μελέτη που ανέθεσε η Ομοσπονδία στον Καθηγητή Γενετικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κώστα Τριανταφυλλίδη.

    Αυτή η πολύχρονη έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από τη Δ' Κ.Ο.Σ.Ε. και φέρει την έγκυρη επιστημονική σφραγίδα του κ. Τριανταφυλλίδη και της επιστημονικής ομάδας του, περιέγραψε λεπτομερώς τα προβλήματα "υβριδισμού" της ορεινής πέρδικας σε διάφορες περιοχές της χώρας και αποτέλεσε το... μεγάλο βήμα για την υπουργική απόφαση που επέτρεψε τις ορθολογικές απελευθερώσεις ορεινής πέρδικας.

    Με αυτήν ακριβώς την έρευνα οι κυνηγετικές οργανώσεις έδωσαν "εξετάσεις" στην Πολιτεία, πείθοντας ότι και ξέρουν, και θέλουν και μπορούν!

    Με "όπλο" την έρευνα για την ταυτοποίηση της ορεινής πέρδικας, η Κ.Σ.Ε., η Δ' Κ.Ο.Σ.Ε. και οι άλλες οργανώσεις κατάφεραν να αποσπάσουν την άδεια του αρμόδιου υπουργείου για τις απελευθερώσεις πέρδικας και άλλων θηραματικών ειδών, που έως τότε απαγορεύονταν.

    Κυρίως όμως, εφοδιάστηκαν με όλη την απαραίτητη γνώση για το ΠΟΥ θα το κάνουν και ΠΩΣ θα το κάνουν, ώστε ο πληθυσμός της να ανακάμψει και η γνησιότητα της να εξασφαλισθεί!

  5. Βελτίωση βιοτόπων

    Alectoris graeca

    Είτε με τρακτέρ, είτε με αξίνες, με σβόλους και με... άροτρα, συνεχίζεται η προσπάθεια βελτίωσης των βιότοπων του είδους.

    Και αυτό γίνεται τόσο στις περιοχές των απελευθερώσεων, όσο και σε τοποθεσίες που διατηρούν ντόπιους και "σεσημασμένους" από τις καταμετρήσεις πληθυσμούς.

    Σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, η Ομοσπονδία πραγματοποιεί ανάμεσα στα άλλα σπορές αγρωστωδών και ψυχανθών φυτών, που ανταποκρίνονται στις διατροφικές ανάγκες της πέρδικας.

    Alectoris graeca

    Ορεινές εκτάσεις επίσης οργώνονται από το τρακτέρ της Ομοσπονδίας, προκειμένου να σπαρθούν με καλλιέργειες που εξέλιπαν από το βουνό μετά την εγκατάλειψη του από τους ανθρώπους.

    Κάποιες από αυτές τις εκτάσεις ενοικιάζονται, ενώ άλλες παραχωρούνται από κυνηγούς ή αγρότες αυτών των περιοχών που βοηθούν στις προσπάθειες του συλλόγου τους ή της Ομοσπονδίας.

Δ' ΚΟΣΕ
Αναδημοσίευση από τις Κυνηγετικές Ειδήσεις, (τηλ: 210-9750882) Ιανουαρίου 2011.